| |
Co to jest chiptuning?
Samochód zasilany systemem wtryskowym posiada urządzenie nazywane jednostką
sterującą lub sterownikiem. Jest to wyspecjalizowany komputer nazywany
"Engine Control Unit" w skrócie ECU. Jednostka
odpowiada za parametry pracy silnika w każdych warunkach prędkości i
obciążenia. Parametry pracy zapisane są w postaci tabeli i są
umieszczone w pamięci ECU. Chiptuning optymalizuje parametry zawarte w
tej tabeli w celu zwiększenia elastyczności i efektywności w zakresie
obrotów powyżej 2500 obr./min. Jako rezultat po chip tuning otrzymujemy wzrost mocy od
8% dla samochodów benzynowych bez turba oraz 30% dla samochodów turbo i
TD. Ponieważ sprężanie i prędkość maksymalna jest zwiększana następuje
także nieznaczne zwiększenie zużycia paliwa. Jednak średnie zużycie
paliwa w cyklach mieszanych (trasa i miasto) pozostaje niezmienione.
Dlaczego Chiptuning nie jest przeprowadzany bezpośrednio w fabryce?
Prametry wpisane do ECU, jak również program,
jest opracowywany przez producenta z założeniem niepełnej optymalizacji,
wynikającej z trzech zasadniczych powodów:
-
Silnik niekiedy długo pracuje pomimo uszkodzeń elementów sterowania, bywa
zasilany paliwem złej jakości, a używane materiały eksploatacyjne są przeciętne
i nie wymieniane w terminie. Ten fabryczny margines bezpieczeństwa z jednej
strony ratuje przed awarią użytkowników, którzy nie dbają o swój samochód i nie
zapewniają mu podstawowego serwisu, ale z drugiej strony pożera paliwo i gubi
moc. Margines ten wynosi nie mniej niż 15% dla samochodów bez sprężarki i ok.
50% (połowa mocy!) dla samochodów ze sprężarką (dane: GM/Opel). Chip tuning
poprawia te parametry.
-
Samochód musi wykazać się niskim zużyciem paliwa - ale ponieważ normy określają
dla jakich prędkości ( 90 i 120 km/h), producenci cierpliwie ograniczają osiągi
i zużycie paliwa przy tych prędkościach na 4 i 5 biegu wytwarzając sztuczne
"dziury w gazie". Duże ograniczenia dla obrotów poniżej 3000 mają na celu
poprawienie osiągu w cyklu miejskim - auto jednak traci znacznie na
elastyczności (chip tuning podwyższa te parametry)
-
Opłaty za samochody w Europie Zachodniej są uzależnione od mocy silnika, stąd
większość aut oferowanych na rynku niemieckim ma mniejszą moc niż ich
odpowiedniki na rynki japońskie czy amerykańskie - choć taki sam moment
obrotowy. Silniki Hondy 1.4 Vtec oferowane w Niemczech mają moc ok. 75 KM, w
Polsce natomiast już 75 lub 90 KM. W Japonii ten sam silnik rozwija 100 KM.
Ogólnie, Chiptuning jest więc zmianą oprogramowania komputera sterującego
silnikiem tak, aby uzyskać wyższą sprawność, moc i moment oraz ewentualnie
zmniejszyć nieco zużycie paliwa przy niezmienionym stylu jazdy.
Chip tuning TDI
Ponadto istnieje możliwość modyfikacji wszelkich turbodiesli bez demontażu
komputera i wymiany chipa metodą zewnętrznej modyfikacji parametrów poprzez
wpięcie modułu (co zajmuje przeciętnie 15 minut i można w 80% przypadków zrobić
to samemu) - jednak wtedy osiągi są nieco mniejsze niż przy użyciu podstawowej
wersji chipa - nie mówiąc już o wersjach wzmocnionych. Nie nazywamy tego jednak
chiptuningiem tylko modułem lub boxem do diesli, ponieważ chip w komputerze ECU
nie jest modyfikowany, a zmianie ulegają tylko niektóre sygnały generowane przez
komputer i odpowiednie sygnały zwrotne z czujników w celu wymuszenia większej
sprawności. Osiągi są niższe ponieważ sterowalność metodą zewnętrznej
modyfikacji sygnałów jest nieco gorsza niż w przypadku zmiany chipa (gdzie
sterowalność nie jest niczym ograniczana). Zaletą jest jednak łatwość montażu.
Warto zwrócić uwagę na dwa istotne szczegóły - pierwszy to trwałość silnika,
która przy zachowaniu terminów wymiany materiałów eksploatacyjnych pozostaje bez
zmian - a drugi to zużycie paliwa, które może co prawda zwiększyć się nieco przy
ostrej jeździe (do 10% - przecież silnik będzie mocniejszy - nie ma nic całkiem
za darmo), ale będzie niższe na dużych trasach i jeździe ze stałą prędkością.
Chip Tuning jest absolutnie konieczny, gdy instalujesz turbinę czy supercharger.
Niedobór paliwa zniszczyłby tłoki i zawory w błyskawicznym tempie, a spalanie
stukowe... lepiej nie mówić.
Chiptuning a moc maksymalna...
Warto wytłumaczyć tutaj jedną istotną rzecz - większość ludzi interesuje moc
maksymalna. Ale przecież nie jeździ się samochodem przy mocy maksymalnej, chyba
że się jest rajdowcem. Tak naprawdę moc maksymalna nie jest żadnym wyznacznikiem
skuteczności jakiegokolwiek tuningu. Istotne jest to, że wóz osiągający przy
6000 obr./min. moc 100 KM, przy 3500 ma ich tylko 68, a przy 2500 zaledwie 47
(przykład: BMW 316i). Uzyskanie wspaniałego przyśpieszenia to wzmocnienie wozu
na całej długości osi obrotów poprzez chiptuning - choćby nawet moc max.
pozostała bez zmian - auto wyrywa do przodu i bez kłopotu wygrywa z pozornie
mocniejszymi przeciwnikami. Cóż z tego, że tworzymy tak samochód aby miał 300 KM
z 2 litrów, kiedy przy 2000 obr./min. z trudem się ciągnie na trójce (przykład -
Ford Cosworth WRC 96 - 312 KM - 7200 obr./min., 192 KM - 5500 obr./min. 86 KM -
3000 obr./min., 30 KM - 1900 obr./min., dane fabryczne silnika). Racjonalnym
wyznacznikiem dynamiki silnika jest moment obrotowy. Z kolei wyznacznikiem
sprawności i skuteczności jest średni wydatek mocy liczony jako średnia
skuteczna moc ważona silnika w całym zakresie obrotów. Brzmi to może
skomplikowanie ale jest naprawdę bardzo proste. Załóżmy, że przez cały dzień
mierzymy na jakich obrotach kręci się Twój silnik, co 1/10 sek. Następnie
patrzymy, jaką on moc rozwija dla tych obrotów. Wyznaczamy średnią ważoną,
dodając te moce pomnożone przez współczynniki zapotrzebowania na te właśnie
obroty przez cały dzień pracy. Zakres obrotów niskich doważamy podwajając mu
proporcję, jeżeli interesuje nas przyśpieszenie, albo pozostawiamy tak jak
wynikło z pomiaru, gdy interesuje nas moc. Optymalizujemy w/w parametr. A wzrost
mocy maksymalnej ? Cóż, jego dorabia się niejako dla efektu. Podnosimy go o np.
o 8 % wprowadzając dodatkowe poprawki dla pewnych konkretnych obrotów. To też
jest istotne, gdy ktoś faktycznie postanowi sprawdzić o ile szybciej da się
pojechać... Tylko te mandaty takie drogie... :-). My widzimy to tak. Spójrz na
to podobnie - możesz mieć 90 KM i wygrać start z 120 KM autem - lepszą mocą
średnią. Co innego prędkość maksymalna. Tu już nie wygrasz - liczy się moc
maksymalna.
Gwarancja producenta a chip tuning
Bardzo istotnym problemem jest kwestia gwarancji producenta. Jeżeli chip został
wymieniony w Twoim komputerze to teoretycznie prowadzi to do utraty gwarancji.
Jednak większość modyfikacji wykonywane są w taki sposób aby były niewykrywalne
sprzętem serwisowym danej marki samochodów przy standardowych testach
statycznych, jakie przeprowadza się przy okazji przeglądów gwarancyjnych. Jednak
bardziej zawansowane badanie egzaminerem (np. ewentualne testy dynamiczne
wykonywane przy okazji zgłaszania usterek) mogą wykazywać różnice w stosunku do
ustawień fabrycznych. Wynika z tego, że w trakcie normalnych bezroszczeniowych
kontaktów z serwisem gwarancję można stracić co najwyżej jeżeli pochwali się
tym, że modyfikacja znajduje się w komputerze.
Osobna kwestia to moduły do TDI i dopinane moduły z chipem lub komputery
zapłonowe oraz programy wpisane do komputera poprzez port diagnostyczny. Zawsze
można zdemontować dopinane urządzenie na czas serwisowania i przeglądu. W
przypadku programów wpisanych do komputera przez port OBD2 serwis nie ma
możliwości wykrycia modyfikacji, za wyjątkiem opisanych wcześniej ewentualnych
testów dynamicznych, przy założeniu użycia bardzo zaawansowanego rodzaju
egzaminera.
Źródło V-Tech
Podsumowanie...
Warto zwrócić uwagę że:
- Chiptuning nie wpływa na trwałość silnika przy zachowaniu terminów wymian materiałów eksploatacyjnych
- Chiptuning nie zwiększa zużycia paliwa
- Chiptuning
zwiększa moc samochodu, ale głównie poprawia moment obrotowy i
optymalizuje zasilanie silnika przy założeniu stosowania dobrego paliwa
- Chiptuning
pozwala na nadanie indywidualnego charakteru pracy samochodu w seryjnym samochodzie
Mamy nadzieję, że choć troche przybliżyliśmy Ci
tematyke chip tuningu. Firm zajmujących się chiptuningiem jest dużo,
warto poszperać w internecie i wyszukać najatrakcyjniejszą ofertę dla siebie.
|
|